Yakıldığı zaman ortama hoş kokulu bir duman veren tütsü nedir ve nasıl yakılır? Doğal bitkilerle yapılan tütsü çeşitleri, faydaları ve zararları hakkında ayrıntılı rehber.
Tütsü, ortama hoş koku vermesi için genellikle bitkilerden ve uçucu yağlardan yapılan aromatik maddedir. Ortamda hoş bir aromatik koku oluşturmak ve kötü kokulardan arınmak için yakılır. Uzun yıllardır hem dini hemde manevi öneme sahip olan tütsü stresi azaltma, yaratıcılığı arttırma ve rahat uyku gibi bir çok farklı nedenlerden dolayı yakılabiliyor.
Genellikle bitkilerin yaprak, kök veya çiçekleri ile uçucu yağlardan yapılan tütsü nedir ve çeşitleri nelerdir? Gelin şimdi bu konuyu uzun soluklu ele alalım…
Tütsü Nedir?
Tütsü, yakıldığı ortama hoş kokulu bir duman çıkaran biyolojik bir malzemedir. Tütsülerin bir çok farklı çeşidi vardır. En basit anlamıyla aromatik ve ruhsal özellikleri nedeniyle yakılan herhangi bir bitki maddesidir. Tütsü için kullanılan malzemeler ortama vermiş olduğu hoş koku için tercih edilir. Dini ibadet, kötü ve hoş olmayan kokuları gidermek ve ortama enerji katmak gibi bir çok nedenden dolayı yüzyıllardan günümüze kadar, dünyanın dört bir yanındaki insanlar tütsü yakmaya devam ediyor.
Tütsü, uçucu yağlar ve ağaç kabukları, tohumlar, kökler, reçineler ve çiçeklerden oluşmaktadır. Genel olarak bitki bazlı çeşitli maddeler, tütsü kokusu oluşturur. Tütsü yapımında tercih edilen bu bileşenler bölgeye ve kültüre göre farklılıklar gösterebilmektedir.
Tütsü Çeşitleri Nelerdir?
Çeşitli şekillerde tütsü ve kokular mevcuttur. Çubuk tütsü, ağaç tütsü ve konik tütsü tütsü çeşitlerinden en çok tercih edilenlerdendir. Doğal bitkilerden elde edilen tütsü çeşitleri:
Amber Tütsü
Harika zengin kokusu ile Amber, aromatik olan tütsülerden biridir. Şifa, şans, arınma, aşk ve ruhsal dengelemeyi sağlayan afrodizyak olarak kullanılır. En çok tercih edilen amber tütsünün en bilinen özelliği ise sakinleştirici etkisidir. Amber tütsü ne işe yarar diye merak edenler için bir kaç faydasını yazalım.
Amber Tütsüsü Faydaları
- Ortamdaki enerjiyi arttırır
- Sakinleştirici özelliğe sahiptir
Lavanta Tütsü
Tütsü yapılan bitkilerden biri de lavantadır. Sıcak ve rahatlatıcı bir ortam için tercih edilen lavanta tütsü, hoş kokusu ile ortama harika bir enerji verir.
Lavanta Tütsüsü Faydaları
- Sakinleştirici etkisi ile stresi azaldır
- Yakıldığı alana hoş koku verir
- Alandaki negatif enerjini yok eder
- Nazara karşı etkisi olduğu düşünülür
- Rahatlatıcı etkisi vardır
- Kokusu oldukça keskindir
- Depresyona iyi geldiği düşünülür
Adaçayı Tütsü
Adaçayı Eski Mısır ve Romalılar zamanında sindirim sorunları, hafıza sorunları ve boğaz ağrılarını tedavi etmek amacıyla kullanılmıştır. Adaçayı tütsüsü ise olumlu ruh hali ile bağdaştırılmıştır. Mükemmel bir stres giderici olmasının yanı sıra, psikolojinin düzelmesine yardımcı olur.
Adaçayı Tütsüsü Faydaları
- Evde bulunan böcek gibi zararlıları uzaklaştırmaya yardımcı olur
- Ortamdaki kötü enerjiyi uzaklaştırır
- Stresi azaltır
- Odada hoş bir koku oluşturur ve sakinlik sağlar
Tarçın Tütsü
Tarçın tütsü, yüzyıllardır kullanılan popüler bitkiden biridir. Baharatlı bir tütsü çeşiti olduğu için beyni uyarır.
Tarçın Tütsüsü Faydaları
- Evde bulunan böceklerin uzaklaşmasını sağlar
- Alandaki kötü kokuyu temizler
- Yıllardır refah bolluk ile ilişkilendirilmiştir
- Şans getirdiği düşünülür
Sandal Ağacı Tütsü
Sandal ağacı tütsüsü, yumuşak ve tatlı bir kokuya sahiptir. Vücudu rahatlatma ve sakinleştirme özelliğine sahiptir.
Sandal Ağacı Tütsüsü Faydaları
- Kaygıyı azaltır
- Dinlendirici etkiye sahiptir
- Yaraları iyileştirdiği düşünülür
- Doğal oda kokusu olarak kullanılır
- Uyku kalitesini iyleştirir
Palo Santo Tütsü
İspanyolca’da “kutsal ağaç” anlamına gelen Palo Santo, temizleme özelliği olduğu düşüncesiyle yüzyıllardır kullanılmıştır. Geniş yapraklı olan bu ağaç tütsü olarak kullanıldığında canlandırıcı kokusu etkisi ile rahatlamaya yardımcı oluyor.
Palo Santo Tütsüsü Faydaları
- Evdeki negatif enerjiyi temizlemek için kullanılır
- Stresi azaltarak rahatlamaya yardımcı olur
- Meditasyon ve yoga çalışmalarında yaratıcılığı arttırdığı söylenmektedir
Defne Yaprağı Tütsü
Doğal tütsülerden olan defne yaprağı, en çok tercih edilen tütsülerden biridir. Defne yaprağı tütsüsü yüzyıllardır stresi azaltmanın bir yolu olarak kullanılmıştır.
Defne Yaprağı Tütsüsü Faydaları
- Stresi azaltmak defne yaprağı tütsüsünün önemli bir faydası olarak bilinir
- Kaygıyı azalttığı düşünülür
- Uyku problemlerine iyi gelir
- Baş ağrısını azalttığı düşünülür
Vanilya Tütsü
Ruh halini iyileştirdiği düşünülen vanilya tütsüsü yüzyıllardır kullanılan doğal bitki tütsüsüdür. Vanilya kokusunun odaklanmayı ve yaratıcılığı arttırmaya yardımcı olduğu düşünülmektedir.
Vanilya Tütsüsü Faydaları
- Hafızayı güçlendirdiği düşünülür
- Sakinleştirici özelliğe sahiptir
- Sıcak bir ortam oluşturur
- Sevgi ve dostluk hissini uyandırır
- Şansı simgeler
Yaprak Buhur (Buhur Tütsü)
Akdeniz ve Ege bölgelerinde yetişen ağaçtan elde edilen yaprak buhur, doğal tütsü çeşitidir. Ağacın kabuklarından buhur denilen kabuklar elde edilir. Bu kabukların hoş kokusu olduğu için yakılarak tütsü olarak kullanılır.
Patchouli Tütsü
Paçuli bitkisinin aromatik yapraklarından elde edilen bir tütsü çeşitidir. Paçuli, aşk, zenginlik ve tutku ile ilişkilendirilmektedir.
Patchouli Tütsü Faydaları
- Olumsuz düşünceleri yok ettiği düşünülür
- Stresi azaltarak zihni yatıştırır
- Kaygıyı hafifletir
Üzerlik Otu Tütsü
Binlerce yıldır insanlar tarafından kullanılan doğal bitki çeşitidir. Hoş bir kokusu olduğundan dolayı tütsü olarak tercih edilir. Halk arasında nazar otu olarak bilinmektedir.
Üzerlik Otu Tütsüsü Faydaları
- Rahat uykuya iyi geldiği düşünülür
- Ortamda hoş koku bırakır
- Kötü enerjiyi yok eder
- Kaygı ve stresi giderir
Bitkilerin kök, yaprak ve çiçeklerinden yapılan bir çok tütsü çeşitleri bulunmaktadır.
Tütsü Nasıl Yakılır?
Tütsü çubuğunu yakmak için bir çakmak veya kibrit kullanabilirsiniz. Tütsü çubuğunun ucunu tutuşturduktan sonra, hafif sallayarak veya üfleyerek söndürebilirsiniz. Yakmış olduğunuz tütsünün ucu köz gibi parlayıp kokulu duman çıkarmaya başlayacaktır. Ancak doğal tütsüleri tutuşturduktan sonra üfleyip dumanının ortama dağılmasını sağlamanız gerekiyor. Doğal tütsülerin içerisinde katkı maddesi olmayacağı için satın alınan çubuk tütsüler gibi kendiliğinden yanıp bitmezler. Kokuyu ortama yaymak için istediğiniz zaman yakıp ardından üfleyerek dumanı ortama yayabilirsiniz. Tütsü yakmak için:
- Tütsü yakmak için mutlaka bir tütsülük bulundurun. Yakacağınız tütsünün herhangi bir alana zarar vermemesi için kullanacağınız tütsülük iş görecektir.
- Çakmak veya kibrit kullanarak tütsüyü uç tarafından yakın. Eğer tütsü alev alırsa hafifçe sallayarak veya üfleyerek söndürün.
- Ağaç tütsülerin iyice yanabilmesi için bir kaç saniye fazla bekleyerek, uç tarafının iyice köz gibi görünmesini sağlayın.
Tütsünün yanma süresi kullanılan çeşite göre farklılık göstermektedir. Örneğin bir tütsü çubuğu ortalama olarak 40 dakika yanıp ortama aromatik kokulu duman verir.
Tütsü dumanı her ne kadar hoş kokulu olsa da, yakından solumak sağlıklı bir davranış değildir. Yakıldığı alanda aşırı duman oluşması durumunda, tütsü söndürülerek alan iyice havalandırılmalıdır. Tütsü kokusunun herhangi bir zararının olduğunu düşünmeniz veya hissetmeniz durumunda hemen söndürmelisiniz ve camları açarak odayı havalandırıp kokuyu çıkarmalısınız.
Tütsü Nasıl Söndürülür?
Çubuk tütsüyü yaktıktan bir süre sonra söndürebilir ve kalanını daha sonrası için saklayabilirsiniz. Çubuk tütsüyü söndürmek için kullanılan bir çok farkı yöntem vardır. Özellikle de internette çubuk tütsüyü söndürmek için suya batırılması gerektiği bilgilerine rastlanmaktadır. Ancak bu yöntemin uygulanması ile tütsünün kalitesi bozulacağı için çok fazla önerdiğimiz bir yöntem değildir.
Çubuk tütsüyü söndürmek için alt tarafından tutarak sert bir zemine yanan kısmını bastırabilirsiniz. Bir diğer yöntem olan çubuk tütsünün yanan kısmını keserek söndürebilir ve daha sonra kullanmak için hazır hale getirebilirsiniz.
Ağaç, demet veya çubuk tütsüler yandıktan bir süre sonra kendiliğinden söneceği için aslında herhangi bir işlem yapmanıza gerek yok. Ancak yarısında söndürerek daha sonraki kullanıma saklamak için söndürülecekse, sert bir zemin üzerine bastırarak söndürme veya keserek söndürme işlemleri yapılabilir.
Tütsüyü yaktıktan sonra alev aldığı zaman hafifçe üfleyerek yanan tütsüyü söndürebilirsiniz. Tütsü daha sonra parlayacak ve kokulu duman çıkarmaya başlayacaktır.
Tütsü Yakmanın Faydaları Nelerdir?
Meditasyon ve yogada yardımcı olarak kullanılan tütsü yakmanın ortamda hoş koku bırakarak zihni temizlemeye yardımcı olduğu bilinmektedir. Yüzyıllardır gerek hoş kokusu, gerekse faydaları ile günümüze kadar kullanılmaya devam eden tütsü fiziksel ve psikolojik faydaları ile bilinmektedir. İşte evde tütsü yakmanın bilinen bazı faydaları:
Stresi Azaltır
Yüzyıllardır bir çok medeniyet tarafından stresi azaltmak için tütsü kullanılır. Olumsuzlukları ortadan kaldırmak, daha olumlu hissetmek ve sıkıntıyı gidermek için tercih edilmiştir. Özellikle lavanta gibi kokuların sinir sistemlerimiz üzerinde sakinleştirici bir etkisi olabileceği düşünülüyor. Tütsünün, ruhu arındırdığına inanılmaktadır. Temiz hava ile ortamdaki enerji artar.
Ortamdaki Havayı Temizler
Tütsüler aromatik kokuları ile ortamdaki kötü kokunun giderilmesine yardımcı olur. Uzun yıllardır hoş kokusu ile tercih edilen tütsüler, alandaki havayı temizlediği için yatıştırıcı etkiye sahip olur ve mutluluk verir. Evde tütsü yakıldığı zaman kötü kokular gider ve aromatik kokular insanın zihnini açar.
Yaratıcılığı Arttırır
Bitkisel doğal tütsüler, zihni uyandırarak yaratıcılığa teşvik eder. Yeni fikirler edinmeye yardımcı olur. Baharatlı kokular beyni uyandırarak insana enerji verir.
Uyku Kalitesini Arttırır
Tütsü yakmak, zihni sakinleştirerek rahatlama ve kaliteli bir uyku almaya yardımcı olur. Vücudun rahatlamasına ve endişelerden kurtulmaya yardımcı olduğu için yatakta kolay bir uyku almaya yardımcı olur.
Böcek ve Zararlıları Uzaklaştırır
Birçok tütsü, sivrisinek ve böceklerin uzaklaştırılmasına yardımcı olur. Kokusu ile zararlıların evde sizi rahatsız etmesini engeler. Bu zararlılar bazı bitkilerin kokularına karşı hassas olduğu için tütsü yandığı zaman uzaklaşırlar.
Evde tütsü yakmanın sayısız faydasının olduğu düşünülmektedir. Bu faydalar zihinsel ve fiziksel faydalardır. Hoş kokulu tütsülerin hayatınıza ne kadar etki edeceğini bilmesek de bulunduğunuz ortamın havasını güzelleştireceğini söyleyebiliriz.
Tütsü Zararlı Mıdır?
Yüzyıllardır kullanılan tütsünün araştırmalara göre sağlığı olumsuz yönde etkileyebileceği bildirilmiştir. Nasıl ki tütün sigara olarak kullanıldığı zaman, solunduğu için bazı solunum yolu sorunlarına yol açıyorsa tütsü solumanın sağlığa zararının olacağı anlamına geliyor.
İç mekanda ortaya çıkan herhangi bir duman hava kirliliği yapacağı için, bu durum sağlık açısından risk oluşturuyor. Eğer bir solunum yolu rahatsızlığınız varsa kesinlikle tütsü dumanına maruz kalmanız önerilmiyor.
Tütsü yakmanız durumunda çok fazla durmana maruz kalmamalısınız. Tütsü yakmış olduğunuz alanı iyice havalandırmanız lazım. Tütsü soluduğunuzda herhangi bir sorunla karşılaşmanızda, tütsü dumanına maruz kalmayı hemen kesmeli, alanı havalandırmalı ve hemen doktorunuza başvurmalısınız.
